Mách nước cho các chị khéo chọn mâm ngũ quả ngày Tết

Tết Nguyên Đán là một trong những dịp lớn nhất của người Việt, đánh dấu thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Trong đó, mâm ngũ quả Tết là một biểu tượng không thể thiếu, góp phần thể hiện sự thành kính của gia chủ đối với tổ tiên và khát vọng cho một năm mới an khang, thịnh vượng. Tuy nhiên, để chọn được một mâm ngũ quả đẹp và đầy ý nghĩa không phải điều dễ. Hãy cùng tìm hiểu cách chọn mâm ngũ quả sao cho đẹp mắt và đúng phong tục.

1. Ý nghĩa của mâm ngũ quả trong ngày Tết

Mâm ngũ quả là một nghi lễ quan trọng trong tục lễ Tết của người Việt. Đây là biểu tượng cho sự sung túc, đầy đủ và khát vọng về một năm mới tốt lành. Từ “ngũ” trong mâm ngũ quả mang ý nghĩa số 5 – biểu tượng của ngũ hành (đất, nước, lửa, gỗ, kim loại) trong văn hóa Phương Đông. Mỗi loại quả trên mâm đều mang một ý nghĩa riêng, nhất là trong tên gọi hoặc hình dáng.

Ví dụ, quả chuối xanh tượng trưng cho sự che chở, bảo vệ; quả bưởi vàng đại diện cho sự thịnh vượng; quả hồng đỏ thể hiện sự may mắn; quả cam biểu trưng cho sự thành công. Sự kết hợp giữa các loại quả này tạo nên một bức tranh đầy màu sắc và ý nghĩa, thể hiện sự hòa quyện của các yếu tố thiên nhiên và mong muốn của con người.

mâm ngũ quả Tết

2. Nguyên tắc khi chọn mâm ngũ quả

2.1. Tôn trọng phong tục vùng miền

Mỗi vùng miền có một phong tục và cách bày trí mâm ngũ quả khác nhau. Miền Bắc thường chọn mâm ngũ quả theo tiêu chí ngũ hành, đầy đủ năm màu sắc tương ứng với Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Trong khi đó, miền Nam chuộng mục đến tên gọi quả mang ý nghĩa như câu mong “cầu (mãng cầu), sung (quả sung), vừa (dừa), đủ (đu đủ), xài (xoài)”. Miền Trung, phong tục đơn giản hơn, thường không có quy tắc nghiêm ngặt, tập trung vào tính thực tế.

mâm ngũ quả Tết

Xem thêm: Tự làm mâm quả cúng chưng bàn thờ ý nghĩa

2.2. Đảm bảo hài hòa màu sắc

Mâm ngũ quả cần sự hài hòa về màu sắc. Sự kết hợp giữa quả xanh, đỏ, vàng, tím, trắng không chỉ tăng tính thẩm mỹ mà còn mang lại ý nghĩa phong thủy, tương sinh tương khắc. Màu sắc còn thể hiện sự trọn vẹn, đủ đầy của mâm ngũ quả, góp phần làm cho không gian ngày Tết thêm ấm áp, rực rỡ.

mâm ngũ quả Tết

2.3. Chú trọng chất lượng quả

Chọn quả tươi ngon, không bị dập nát hoặc hỏng là yếu tố quan trọng. Khi mua, hãy chú ý tới nguồn gốc và chất lượng. Tránh chọn các loại quả chín quá mức hoặc chưa đủ độ chín, vì chúng dễ hỏng trong suốt những ngày Tết. Một mâm ngũ quả đẹp không chỉ nằm ở cách bày trí mà còn ở chất lượng của từng loại quả.

mâm ngũ quả Tết

3. Cách chọn từng loại quả phổ biến cho mâm ngũ quả

3.1. Chuối xanh

Chuối xanh là loại quả không thể thiếu trong mâm ngũ quả của người miền Bắc. Chọn nải chuối có quả đều, không bị nứt, cuống còn tươi và xanh. Chuối xanh vừa là biểu tượng của sự bao bọc, vừa là nền để bày các loại quả khác.

mâm ngũ quả Tết

3.2. Bưởi hoặc phật thủ

Bưởi thường được đặt ở trung tâm của mâm ngũ quả. Khi chọn bưởi, hãy ưu tiên các quả có vỏ căng bóng, màu vàng tươi, nặng tay và có mùi thơm dịu. Phật thủ cũng là một lựa chọn thay thế, mang ý nghĩa cầu chúc phúc lành.

mâm ngũ quả Tết

3.3. Quả dừa

Dừa là loại quả phổ biến trong mâm ngũ quả miền Nam, tượng trưng cho sự trọn vẹn và đủ đầy. Chọn quả dừa còn nguyên cuống, vỏ xanh mướt, không có dấu hiệu héo úa.

mâm ngũ quả Tết

3.4. Xoài

Xoài mang ý nghĩa “xài đủ” trong quan niệm của người miền Nam. Chọn quả xoài chín vừa, vỏ căng bóng, không có vết thâm hay sâu bệnh.

mâm ngũ quả Tết

4. Cách bày trí mâm ngũ quả đẹp mắt

Để có một mâm ngũ quả hài hòa, bạn cần lưu ý đến cách sắp xếp các loại quả. Nải chuối xanh nên được đặt ở dưới cùng làm nền. Quả bưởi hoặc phật thủ đặt ở giữa làm trung tâm. Các loại quả nhỏ hơn như hồng, quýt, táo đỏ được đặt xung quanh. Hãy cân đối giữa các loại quả sao cho mâm ngũ quả trông đầy đặn, tự nhiên và không bị xô lệch.

Ngoài ra, có thể thêm các phụ kiện như cành hoa đào, mai hoặc các loại lá xanh để trang trí thêm cho mâm ngũ quả. Sự kết hợp giữa các yếu tố thiên nhiên sẽ tạo nên một tổng thể hài hòa, đẹp mắt.

5. Những sai lầm cần tránh khi chọn mâm ngũ quả

5.1. Chọn quả quá chín hoặc quá xanh

Nhiều người mắc sai lầm khi chọn các loại quả quá chín hoặc chưa đủ độ chín. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến độ bền của mâm ngũ quả mà còn làm giảm tính thẩm mỹ.

mâm ngũ quả Tết

5.2. Lạm dụng quá nhiều loại quả

Mặc dù mâm ngũ quả có thể sáng tạo nhưng không nên bày quá nhiều loại quả, khiến tổng thể trở nên rối mắt. Hãy tuân thủ nguyên tắc “ngũ” – tức 5 loại quả chủ đạo để giữ được ý nghĩa truyền thống.

mâm ngũ quả Tết

5.3. Bỏ qua yếu tố nguồn gốc, chất lượng

Trong thời điểm cận Tết, nhiều loại quả kém chất lượng hoặc bị phun thuốc bảo quản được bày bán. Vì vậy, hãy ưu tiên mua ở những địa chỉ uy tín để đảm bảo sức khỏe cho gia đình.

mâm ngũ quả Tết

Mâm ngũ quả ngày Tết không chỉ là nét đẹp văn hóa mà còn là lời cầu chúc cho một năm mới sung túc, an khang. Việc khéo léo chọn lựa và bày trí mâm ngũ quả không chỉ thể hiện sự tỉ mỉ, chu đáo của gia chủ mà còn góp phần làm cho không khí ngày Tết thêm trọn vẹn. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm nhiều gợi ý để chuẩn bị một mâm ngũ quả đẹp và ý nghĩa cho gia đình trong dịp Tết sắp tới.